ĐỀ THI HSG NGỮ VĂN
9 TỈNH THANH HOÁ NĂM 2023
Thời gian làm bài: 150 phút
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích
sau và thực hiện các yêu cầu:
Từ cửa sổ
máy bay
Nhìn về mặt
đất
Bỗng nhiên
con sửng sốt
Lại gặp một
vòm xanh thăm thẳm của bầu trời
Mây trắng
đi lững thững dưới kia
Như những
cái nấm lơ lửng
Nhưng con
biết đằng sau màu mây ấy
Là một
thiên đường có thật
Ở đó có
ngôi nhà gianh vách trát đất
Là lâu đài
của mẹ con mình
Trước cửa,
dậu cúc tần xanh
Sau lưng mảnh
ao làng
Trăng lên
có tiếng cá quẫy
Ở đó có
nàng tiên
Biết hát
ca và cấy lúa
Biết đến với
con khi con đau khổ
Và sau mỗi
chặng đường gian lao
Con lại trở
về
Sưởi ấm
trong tình thương đôi mắt mẹ
Giá lạnh
tan đi
Tràn đầy
niềm tin và nghị lực
Con lại cười
vang như sóng dưới bầu trời...
(Nguồn thivien.net,
trích “Bức thư viết bẽn cứa sá máy bay”, Trằn Đăng Khoa)
Câu 1. Xác định
thể thơ của đoạn trích.
Câu 2. Tìm những
từ ngữ, hình ảnh miêu tả lâu đài của mẹ con mình trong đoạn trích.
Câu 3. Phân
tích tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ trong đoạn thơ sau:
Và sau mỗi
chặng đường gian lao
Con lại trở
về
Sưởi ầm
trong tình thương đôi mắt mẹ
Giá lạnh
tan đi
Câu 4. Cảm nhận
tình cảm của người con đối với gia đình trong đoạn trích trên (trình bày băng một
đoạn văn khoảng 7 đến 10 câu).
PHẦN II. TẠO
LẬP VĂN BẢN (14,0 điểm)
Câu 1. (4,0 điềm)
Từ nội dung đoạn
trích phần Đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoáng 200 chữ) trình bày suy
nghĩ về ý nghĩa của điểm tựa đối với con người.
Câu 2. (10,0 điểm)
Định nghĩa về
thơ, nhà thơ vĩ đại nước Anh T. S. Eliot (Thomas Steams Eliot) cho rằng: Thơ
không phải là một vòng quay chậm rãi của cảm xúc mà là một lối thoát của cảm
xúc, không phải là sự biểu hiện của tính cách, nhưng là một lối thoát cho cá
tính…
(“Định nghĩa về thơ
của những cây bút thơ” Tri thức trẻ, 2013)
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ qua bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy (Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam).